Op 1 juni 2021 zou het Europees openbaar ministerie met zijn activiteiten kunnen beginnen.

Dit project is het resultaat van de gemeenschappelijke wil van een twintigtal lidstaten om fraude, corruptie, witwassen van geld en BTW-fraude op Europees niveau te bestrijden.

Tot nu toe had elk land de bevoegdheid om in deze aangelegenheden individueel op te treden.

De omvang van de fraude (met name btw-fraude die in 2018 op 140 miljard euro wordt geraamd) en het internationale aspect ervan hebben de lidstaten er echter toe aangezet een ad-hoc instrument in het leven te roepen.

1. Wat zijn de bijzonderheden van het Europees openbaar ministerie?

Het Europees openbaar ministerie is opgericht bij Verordening 2017/1939 van 12 oktober 2017 en haar kantoren bevinden zich in Luxemburg.

Haar bevoegdheid draait om de financiële belangen van de Unie, en houdt onder meer in:

- Fraude bij overheidsopdrachten;

- Verduistering van overheidsgeld;

- BTW-fraude.

In navolging van de Europese regelgeving is het Europees openbaar ministerie uiteraard alleen bevoegd wanneer er sprake is van een buitenlands element.

Met andere woorden, wanneer de strafbare feiten een band hebben met ten minste twee lidstaten.

Ook de bevoegdheid van het Europees openbaar ministerie is aan een ondergrens gebonden: het Europees openbaar ministerie zal alleen zaken kunnen behandelen waarvan de schade op ten minste 10.000.000,00 euro wordt geraamd.

Het is begrijpelijk dat het de bedoeling is grootschalige fraude op Europees niveau te vervolgen.

Tenslotte zullen de door het Europees openbaar ministerie behandelde zaken worden vervolgd voor de nationale rechterlijke instanties die in verband met het strafbare feit bevoegd zijn volgens het recht van de betrokken staat.

2. Interesse en vooruitzichten?

Dit nieuwe fraudebestrijdingsmiddel wordt op het meest geschikte moment ingezet.

De Europese Unie bereidt zich namelijk voor om meer dan 750 miljard euro te investeren via het herstelplan "NextGenerationEU".

In die zin is het Europees openbaar ministerie een echte stap vooruit, als aanvulling op bestaande instrumenten zoals het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF), dat daarentegen alleen onderzoeksbevoegdheden heeft.

In ieder geval zal de toekomst ons in staat stellen te begrijpen hoe de vervolging in concreto voor de nationale rechterlijke instanties zal worden uitgevoerd.

Voor meer informatie, aarzel niet om contact op te nemen met Sub Rosa Legal via telefoon (02/538.32.50), via e-mail of direct een afspraak maken.

Julien de Cartier d'Yves
Advocaat Sub Rosa Legal